Ik zat de afgelopen weken op maandagavonden op het puntje van onze bank als ‘Kijken in de ziel’ werd uitgezonden. Voor wie het heeft gemist: Coen Verbraak zaagt in dat programma Nederlandse religieuze leiders door over hun geloof. Dat leidt tot boeiende bespiegelingen.

Zo zijn er wat dames en heren die meebuigen met de nukken van de samenleving zoals riet dat doet met de wind. Abdulwahid van Bommel is imam, maar kan zich glimlachend best voorstellen dat ie aan de hemelpoort de christelijke god tegenover zich ziet. De liberale rabbijn Marianne van Praag fantaseert hardop dat ze naast haar Jaweh dan Allah en diezelfde Christelijke god ziet zitten. Het meest bont maakt Claartje Kruijff het. Die is dan wel christelijke predikant, maar ze bekent aflevering na aflevering dat ze eigenlijk niks zeker weet van wat er in de Bijbel staat. Leven na de dood? Ze hoopt het. En denkt van wel.

Mijn god.

Doe eens even alsof u god bent. Dat is niet moeilijk, want de dichter Willem Kloos bedacht eind negentiende eeuw al dat u een god bent in het diepst van uw gedachten. Als u god bent en u kunt stervelingen vertellen wat ze moeten doen en laten, doet u dat dan met regels die intellectuele zielen moeten duiden en verklaren? Dat die mensen dan moeten uitleggen dat u een en ander niet letterlijk bedoelt, maar dat we in metaforen en zo moeten denken?

Natuurlijk doet u dat niet. Als u laat opschrijven dat Eva uit de rib van Adam is gefabriceerd en dat ze door een slang werden verleid om een appel te eten, dan doet u dat omdat het exact zo ging. Beeldspraak en symboliek laat u achterwege, want u weet dat niet iedereen dat vat. U hebt namelijk ook domme mensen geschapen. Dat deed u trouwens ook met een reden – want ‘armen van geest’ vindt u heel erg zalig.

Daarom werd ik tijdens ‘Kijken in de ziel’ dus fan van de meest conservatieve, rechtlijnige gast in het programma van Verbraak. Van de olijke baptistenpredikant Orlando Bottenbley dus. Bottenbley neemt met een brede grijns alles letterlijk wat hij in de Bijbel leest. En dus weet hij dat zijn schoonouders, moslims, niet in de hemel komen. Niks aan te doen.

Bottenbley is er zo zeker van, dat ie bedenksels over de oerknal ronduit lachwekkend vindt. Hij zei het ongeveer zo: ‘Voor het accepteren van de oerknal is meer geloof nodig dan het aanvaarden van het scheppingsverhaal’. Ik kreeg er geen speld tussen.

Als u religieus bent, dan kan het niet anders of u weet zeker dat uw religie deugt en de andere geloven verzinsels zijn. Zo niet, dan is uw geloof boterzacht. Als u religieus bent, dan neemt u alles uit het heilige boek van uw keuze letterlijk. De dingen die u gelooft, zijn voor mij  als ongelovige compleet mesjokke, maar ik respecteer u. Sterker nog: u wint het wat mij betreft qua geloof en standvastigheid van de liberale rabbijn Marianne van Praag, de ik-kan-me-best-vergissen-imam Van Bommel en de boeddhistische leraar Nico-alcohol-mag-niet-maar-natuurlijk-pak-ik-wel-eens-een-borrel-wat-dacht-jij-dan-Tydeman.

Geef mij maar Orlando Bottenbley. Je gaat voor waanzin of je gaat er niet voor.