Wat nu volgt heb ik allemaal niet zelf bedacht. Het is een samenraapsel van overtuigingen en meningen die ik las en hoorde en die me een inzicht gaven dat ik graag doorgeef. Als u, lezer, dat een flut-inzicht vindt: laat het me weten.

Dit gaat over de teloorgang van de democratie en dat die er al lang aan zat te komen.

Aristoteles liet 2300 jaar geleden al weten dat democratie uiteindelijk zou verworden tot de macht van de helft plus één en dat die meerderheid niet hetzelfde is als het dienen van het algemene, publieke belang. Erger: de democratie zou uiteindelijk leiden tot besluitvorming op basis van onwetendheid en emotie.

En verdomd.

Twee millennia en ruim drie eeuwen later was het 1977 en lieten Kees van Kooten en Wim de Bie via typetjes het volgende weten: ‘Wanneer de polarisatie der standpunten in het gangbare denken en het vaak al te weinig door enige kennis van zaken gehinderde impulsieve doen zich blijven ontwikkelen in het huidige, mede door de media veroorzaakte tempo, zal het karakter van een volgende generatie Nederlanders als meest in het oog springende wezenskenmerk een permanente staat van agressieve ontevredenheid met al het denkbare vertonen’.

En wederom: verdomd.

En dan is het 2024 en laat David van Reybrouck zijn licht schijnen over de presidentsverkiezingen in Amerika. En over dat de PVV in Nederland de grootste partij is. Dat Orban het goed doet in Hongarije. En AfD in Duitsland populair is.

‘Onderzoek na onderzoek heeft aangetoond dat overal in het westen het enthousiasme voor democratie verdwijnt. Al vijftien jaar lang kalft het vertrouwen af. Dat is tegelijkertijd dramatisch en niet te verwonderen: als de democratie haar belofte op collectieve vooruitgang niet meer kan waarmaken, gaan mensen elders hun heil zoeken. Als betekenisvolle inspraak van de massa het keer op keer aflegt tegen de stille macht van de kassa, hoeft het niet te verbazen dat steeds meer mensen afhaken. Wie burgers herleidt tot kiezers, krijgt nukkige consumenten’.

Ik schrijf dit na een raadsvergadering waarin drie partijen handig inspeelden op juist dat sentiment. Ze slijmden met bewoners van een camping die daar weg moeten omdat een camping nu eenmaal geen woonwijk is. Ze deden een voorstel dat vanwege eerdere raadsbesluiten onuitvoerbaar is.

Maar het boeit die partijen niet of die mensen zicht hebben op een definitieve woning. Op een toekomst. De bewoners moeten ingepalmd. Verleid. Ze moeten nukkige consumenten worden of blijven, moeten zich afkeren van de democratie, moeten kiezen en besluiten zoals Socrates het voorspelde. Ze moeten onwetend en emotioneel zijn.

Die mensen op die camping verdienen beter.