Het gaat niet goed met de gemeenteraad en dat komt omdat haar gezag afneemt, omdat ‘er een nadruk ligt op schandalen’, omdat er politieke crises zijn en omdat de volksvertegenwoordigers lokaal problemen niet kunnen oplossen.

Die vorige alinea heb ik niet bedacht. Sterker nog: er klopt volgens mij niks van. Maar het staat in een rapport en naar aanleiding van dat rapport heeft de landelijke vereniging van gemeenteraadsleden, Raadslid.nu, een reeks bijeenkomsten georganiseerd. Ik was afgelopen maandag bij zo’n bijeenkomst. Eventjes, want in de pauze ben ik weggegaan.

En nee, dat was niet omdat ik geen tijd meer had.

Het rapport heet ‘Aanzien of afzien’ en de gespreksleidster vertelde dat ze dit bij Raadslid.nu een negatieve titel vinden. ‘Daarom hebben we de bijeenkomsten maar een andere naam gegeven: Trots Op De Raad. Want we vinden dat u trots moet zijn op uw werk en dat de burgers dat ook zouden moeten zijn.’

Na die introductie volgde een inleiding door de burgemeester van Goirle. Want in zijn raadzaal had de bijeenkomst plaats. Hij mocht vertellen waarom het niet goed gaat met de lokale democratie en wat Goirle daaraan doet. Het gaat volgens de burgemeester niet goed omdat de opkomst bij verkiezingen laag is en omdat mensen in Heesch met eieren en stenen gooien als er plannen voor een AZC zijn. In Goirle hebben ze er wat op bedacht. Ze gaan stukjes plaatsen in Goirles Belang, het lokale advertentieblad. En ze gaan jonge mensen op de stembureaus zetten. Ook gaan ze ‘meer doen met sociale media’. En verder is de burgemeester niet te beroerd om jonge mensen te gaan bellen en te vragen of ze alsjeblieft willen gaan stemmen als er verkiezingen zijn. ‘Gewoon, vanuit het telefoonboek.’

In Goirle doen ze nog aan telefoonboeken.

Toen de burgemeester klaar was, mochten andere mensen in de raadzaal wat zeggen. Wat het probleem is, wilde de gespreksleidster weten. ‘En dan gaan we het na de pauze hebben over de oplossingen.’ Het probleem, zo hoorde ik, is dat De Burger het niet begrijpt. De burger moppert, maar weet niet dat de raadsleden in Moerdijk de reinigingsheffing met vier tientjes hebben verlaagd. ‘En dat vertel ik ze dan en dan zeggen ze: o jee, dat wist ik niet’, aldus een raadslid uit die gemeente.

En dan is er nog het probleem dat burgers Het Proces niet begrijpen. Dan komen ze naar een gemeentehuis om boos te zijn op de komst van een AZC, maar dat is dan nog slechts een voorstel van het College. De gemeenteraad moet er nog een besluit over nemen. Maar dat weten ze niet, die burgers. ‘We moeten het hele proces in beeld brengen’, stelde een raadslid voor.

En dan waren er nog een paar raadsleden die zeiden dat de volksvertegenwoordigers moeten luisteren naar De Burger. Nadat ze die burger van alles hebben uitgelegd natuurlijk.

Vlak voor de pauze gooide een externe deskundige er wat wijze woorden in. Dat de democratie niet van de raad is, maar van de samenleving. En dat het om die reden een beetje raar is om de samenleving te betrekken bij de democratie.

Hij zei het een kwartier of wat nadat ik zelf een poging had gedaan om mee te doen met het gesprek. Ik probeerde een positief verhaal te vertellen over De Burger. Dat die burger hartstikke betrokken is, politiek boeiend vindt. En dat politici al dertig jaar alsmaar zeggen dat ze luisteren. Dat ze naar De Burger toekomen deze zomer. En dat daar dus het probleem zit. Dat burgers worden uitgenodigd wensen en eisen te verkondigen en dat de politici daarna met de gebakken peren zitten – want zoveel burgers, zoveel wensen en eisen. En dat die burger wel inspraak krijgt, maar geen zeggenschap en al helemaal geen verantwoordelijkheid. En geen taken. De burger komt nooit in een situatie waarbij hij een buurman moet overtuigen. Draagvlak moet vinden. Moet geven. Nemen. Compromissen sluiten.

Toen ik dat had gezegd, knikte er een raadslid. ‘Ik wil er nog wat aan toevoegen’, zei hij. ‘We moeten minder op Twitter doen, want op Twitter zitten de kiezers niet. Daar zitten alleen andere raadsleden.’

Tegen de tijd dat het over oplossingen ging, was ik klaar met afzien. En met Goirle.