‘We hebben de taken alvast verdeeld’, grapte een Veghelse wethouder ooit tegen me. ‘Wij gaan vanuit Veghel de nieuwe gemeente Meierijstad ‘doen’. Ik krijg Schijndel, een collega doet Sint Oedenrode en de derde wethouder hier wordt verantwoordelijk voor Veghel.’

Dat was een grap. Maar geen wethouder uit Schijndel of ‘Rooi’ zou die grap hebben kunnen bedenken. En dat heeft niks met een gebrek aan gevoel voor humor te maken.

Het is goed dat de nieuwe gemeente er komt. Nieuwe taken, te krappe ambtenarenkorpsen en het terugdringen van ondemocratische samenwerkingsverbanden maken dat ik al enkele jaren een warm pleidooi houd voor de fusie. Tegelijkertijd zie ik ook een risico.

Veghel.

Gemeenten investeren en die investeringen worden doorgaans in een jaar of dertig afgeschreven. Banken schieten de kosten voor van de wegen, bruggen, sporthallen en zo. De schuld die een gemeente bij banken heeft, kan worden omgerekend naar een schuld per inwoner. Goed nieuws: in ‘Rooi’ en Schijndel ligt die schuld een behoorlijk stuk onder het landelijk gemiddelde. Vooral voor Schijndel is dat bijzonder, aangezien het voorzieningenniveau met kop en schouders uitsteekt boven dat van de rest van de regio. Knap.

Na de fusie zit de schuld van de nieuwe gemeente Meierijstad iets boven het landelijk gemeente. Het is allemaal niet heel erg, maar toch: daar in Veghel hebben ze dus bovengemiddeld geleend. Het is een uitgavenpatroon dat past bij wat Veghel denkt dat ze is: een stad. De grootste kern van die huidige gemeente, Veghel dus, telt 25.000 inwoners. En inderdaad, dat zijn er maar een ietsje pietsje meer dan in Schijndel. Veghel is het enige dorp van Nederland met een stadhuis. En als drie mensen daar een wandeling maken rond dat dorp, dan noemen ze de voetafdrukken die ze in de klei achterlaten een rondweg. Dat er nog geen metro is aangelegd, dat is bijna verbazingwekkend.

Waar een ander dorp een podium in het buurthuis bedenkt, fantaseren ze in Veghel aan de Noordkade een theater met 950 stoelen. De grote zaal van het Theater aan de Parade in ’s-Hertogenbosch – en daar hebben we toch echt ook nog nooit iemand op bescheidenheid kunnen betrappen – heeft er 900. En dat theater heeft, anders dan Veghel, géén concurrerend en goed geoutilleerd theater op tien kilometer afstand.

Die gemeente Meierijstad moet er komen. En een wethouder uit ‘Rooi’ of Schijndel krijgt daar de portefeuille financiën.