Ik was hem bijna weer vergeten, de wet van de aantrekkingskracht. Ooit stond ik op de planken om in een soort van conference te vertellen hoe alles wat je wenst uiteindelijk gebeurt. Net als alles wat je vreest. Hoe gedachten, dromen, wensen en nachtmerries als trillende magneten het universum in gaan en hoe ze alles naar je toehalen wat past bij wat er vanuit je hoofd wordt uitgezonden.

‘Als ik maar niet failliet gaat’ is volgens de wet van de aantrekkingskracht zoiets als het bestellen van bittere armoede.

De wet van de aantrekkingskracht is verkondigd via een beroerd geschreven en kitscherig vormgegeven boekje, The Secret. Waar ook nog eens een film van is gemaakt. Ik las het boek, keek de film een keer of drie, vond het allemaal geweldig en werd pas gedeprogrammeerd toen ik een NLP-opleiding volgde. Daar hoorde, zag en doorvoelde ik tot wat voor bizarre, groteske en bovenal sektarische vormen The Secret kan leiden.

En toen stuitte ik op de kwantummechanica. NRC schreef er afgelopen zaterdag over. Het is een verhaal waar geen touw aan vast is te knopen. Dankzij YouTube, Wikipedia en een berg websites weet ik inmiddels een beetje waar het om draait.

Het draait om iets dat zo bijzonder is – dat moet u weten. Echt.

Zoek op internet naar kwantummechanica en u komt bij filmpjes, PowerPoints, fora en artikelen over elektronen die vanuit een kanon door twee spleten tegen een soort van wand worden geschoten. De elektronen gedragen zich compleet absurd. Ze gaan niet recht op hun doel af en nog maffer – elk afzonderlijke elektron gaat door twee spleten tegelijk. Eén ding is dus op twee verschillende locaties.

Kan het nog idioter? Jazeker kan het idioter. Zodra het gedrag van de elektronen wordt gemeten – zeg maar: in de gaten gehouden – worden ze braaf. Dan gedragen ze zich zoals verwacht mag worden. Dan zijn die dingen niet op twee plaatsen tegelijk.

Het is de wet van de aantrekkingskracht in optima forma. Het universum en de elektronen doen maar een dotje, tot iemand meent te weten of wenst wat ze moeten doen. Dan gedragen ze zich volgens de regels van natuurkunde, wiskunde of logica. Een wetenschapper deed er in een van de filmpjes die ik bekeek nog een schep bovenop: ‘Het deeltje is er pas als het wordt bekeken’. Als kind fantaseerde u zoiets zelf al: dat de hele wereld niet bestaat, behalve wat u op dat moment ziet, voelt, hoort of ruikt.

Tegen de tijd dat u dit allemaal doorvoelt – begrijpen gaat niet, meer dan doorvoelen zit er niet in – is het eigenlijk pas tijd om het verhaal in de NRC van afgelopen zaterdag te lezen. Daar probeert natuurkundige Sean Caroll uit te leggen dat niet alleen die minuscule deeltjes op twee plaatsen tegelijk zijn. Dat hij, Sean, dat ook is. En u ook. Net als de rest van de wereld.

De Universiteit van Leiden onderzoekt dit idiote en volgens nogal wat nuchtere wetenschappers zeer waarschijnlijke verhaal. Dat doen ze door te zoeken naar bewijzen waarmee ze de theorie kunnen weerleggen. En het gebeurt niet alleen op die universiteit. Het gebeurt tegelijkertijd op de Universiteiten van Leiden in heel veel andere universums.

Samen komen ze er wel uit.