Dan White was een held. Hij vocht in de Vietnamoorlog en was daarna achtereenvolgens een gewaardeerd politieman en brandweerman. Vervolgens werd hij wethouder in San Francisco – supervisor heet dat daar. White was ontzettend conservatief en kon zowat nergens anders over praten dan familiewaarden (Dat hij lid van de Democratische Partij was, lijkt nu misschien vreemd – in die tijd liepen links en rechts dwars door de twee grote partijen heen. Was niks geks aan. Wat dat betreft is de Amerikaanse politiek vandaag de dag een stuk duidelijker geworden.).

Wat zo leuk aan White was: hij was dan wel conservatief, maar kon even heel goed door een deur met collega-wethouder Harvey Milk, die enthousiast homorechten-activist was.

Die pret duurde echter niet lang, want zo rond 1978 kregen White en Milk de ene na de andere ruzie en White loste dat op zoals dat verwacht mag worden van een ouderwetse stoere man uit het voormalige Wilde Westen. Hij schoot Milk dood.

Omdat hij toch bezig was, moest ook burgemeester George Moscone eraan geloven. Er stonden nog twee collega’s op zijn dodenlijstje, maar tegen die tijd had de politie hem al gearresteerd.

Nu wordt het verhaal pas echt spannend. Er kwam een rechtszaak en de verdedigers van White brachten in dat de bloedsuikerspiegel van hun cliënt erg laag was.

Potjandorie. Lage bloedspiegel.

Daar krijgt een mens soms hartkloppingen van. Andere kwalijke gevolgen: zweten, licht in het hoofd, tintelingen, flauwvallen en in ernstige gevallen kan zo iemand zelfs in coma raken. Bij White leidde het volgens zijn advocaten tot verminderde toerekeningsvatbaarheid. En dus tot de moorden.

Niks aan te doen. Kan gebeuren. De rechtbank zette een streep door moord en maakte er doodslag van. Goed voor een gevangenisstraf van vijf jaar. White zat zijn straf uit en hield het twee jaar later voor gezien – hij pleegde zelfmoord.

En dan nu waarom ik u lastigval met dit verhaal. De uitspraak leidde op 21 mei 1979, vandaag precies veertig jaar geleden, tot enorme ophef en rellen in San Francisco. De toestanden daar gingen de geschiedenis in als de White Night Riots. De politie greep keihard in en besloot daarbij nogal selectief te werk te gaan. Behalve dat relschoppers werd aangepakt, brachten de agenten bezoekjes aan horecazaken waar veel homo’s kwamen. Daar werden de gasten met stokslagen verwond en het meubilair vernield.

Dat was dus op 21 mei 1979. Was het gebeurd op 21 mei 2019, dan hadden we op sociale media en in uitzendingen van Nieuwsuur en RTL Boulevard gelezen, gezien en gehoord dat we in donkere tijden leven. Dat het met de beschaving hard achteruitgaat, dat de agressie alsmaar toeneemt en dat de beschaving reddeloos verloren is.

Het is vandaag niet beroerder dan veertig jaar geleden. Of tien jaar geleden. Of honderd jaar geleden. We maken alleen meer gedoe dan vroeger.