Als er eens iets heel erg gebeurt, dan hoop ik voor u dat ik in de buurt ben. Ik ben namelijk ontzettend goed in heel alert en snel in actie komen.

Zo zat ik ooit met collega’s op een terras op een plein in Rosmalen. Ik had nog maar net een slok van het net geserveerde pilsje genomen of het gebeurde. Op pakweg honderd meter afstand reed een bromfietser met behoorlijke snel tegen een fietser. De fietser viel en stond meteen weer op. De bromfietser werd geparachuteerd, vloog door de lucht en viel op het wegdek. Waar hij roerloos bleef liggen.

Ik aarzelde geen moment en rende naar de bromfietser. Terwijl vele tientallen mensen als toeschouwers van een film zaten te kijken wat er gebeurde, greep ik in. Binnen enkele seconden stond ik naast de man die daar op straat lag.

En toen ik daar stond, had ik geen idee wat ik moest doen.

Mensen met mogelijk meer kennis van zaken bleven op de terrassen, want zagen dat een ander – ik dus – al ter plaatse was. Maar ik heb geen EHBO-diploma, weet niks van beademing of stabiele zijligging en had zelfs mijn mobiele telefoon niet bij de hand.

Mensen doen soms rare, domme dingen. Ik besloot in een reflex om in actie te komen en kwam niet verder dan een zinloze sprint. Daarmee maakte ik een vervelende situatie waarschijnlijk alleen maar vervelender. Door mijn ogenschijnlijk kordate optreden bedachten anderen dat het niet nodig was om hun EHBO-vaardigheden te tonen of 112 te bellen. ‘Die meneer daar is er bij, het is geregeld.’

Gisteren reed een Schijndelaar in Vught een vrouw aan en reed door. De reacties op sociale media logen er niet om. Er werd nog net niet om de doodstraf gevraagd.

Mensen doen in onverwachte stressvolle situaties vaak domme dingen. Of beter: de prehistorische delen van hun brein nemen het bevel over. Zoals een verkeerspsycholoog (ja, dat beroep bestaat) ooit zei over mensen die doorrijden nadat ze een aanrijding veroorzaken: ‘Het is een impulsreactie, die min of meer voortkomt uit onze drang om te overleven. Het lichaam raakt in een staat van stress en daarop volgt vluchtgedrag’.

Niet zelden komt zo iemand even later bij zinnen en meldt zich vrijwillig bij de politie. Toen ik daar stond op het plein in Rosmalen, kwam ik ook snel uit mijn roes. Ik wist wat me te doen stond, boog me over de man op het wegdek en vroeg: ‘Gaat het?’.

Hij zei nee.