Ik neem u mee naar 1988. Acteur Jules Croiset (inmiddels 81) deed iets doms. Worstelend met een oorlogstrauma en ervan overtuigd dat antisemitisme met een comeback bezig was, wilde hij een daad stellen: de wereld wakker schudden. En zo zoog bij bedreigingen, een bommelding en uiteindelijk een ontvoering door Vlaamse fascisten uit zijn duim.

Het is een bekend fenomeen: wie ergens vol van is, denkt soms dat de werkelijkheid niet overtuigend genoeg is en fantaseert er een beetje bij. Of heel veel, zoals in het geval van Croiset.

Dat het klimaat verandert en dat menselijk handelen daarbij een grote rol speelt, is bewezen. Maar liefst vierduizend wetenschappers uit tachtig landen werkten mee aan het rapport van het Intergouvermentele Panel over Klimaatverandering, IPCC. Moraal van hun verhaal: de kooldioxide die mensen de atmosfeer in gooien, leidt wereldwijd tot hogere temperaturen. Feit.

Veel minder zekerheid is er over de vraag waar die opwarming van de Aarde toe leidt. De wetenschappers zelf erkennen dat de computermodellen waar ze mee werken, niet voldoen. Ook is er onzekerheid over hoe wolken, flora en fauna reageren op de opwarming. De reacties kunnen escalerend werken, maar net zo goed temperend.

Die onwetendheid zou kunnen leiden tot bescheidenheid. Het tegendeel is het geval. In hoog tempo worden maatregelen bedacht en uitgevoerd waarvan het nut op zijn minst omstreden is. Wat gedacht van het plan om alle huizen en andere gebouwen in Nederland van het gas te halen? Gas is van alle fossiele brandstoffen het schoonst. Dat niet alleen: de operatie kost € 235 miljard en als die klus is geklaard is er van de huidige CO2-uitstoot nog altijd 85% over. Geen idee waar we het geld vandaan halen om daar wat aan te doen.

Om nog maar te zwijgen over wat de gevolgen zijn voor de overheidsbudgetten met betrekking tot onder meer onderwijs, de zorg, infrastructuur en sociale zaken.

En op het moment dat ik serieus ga nadenken om toch maar een lening af te sluiten om van gas naar elektra over te stappen, komt er de zoveelste duurzaamheidsalarmist op tv die vertelt dat het allang geen vijf voor twaalf meer is. Dat we nú drastische maatregelen moeten nemen, want anders – en dan komen er ‘Croisetjes’ voorbij: dat al het ijs van de wereld smelt en dat de Noordzee oprukt tot aan de Veluwezoom. De moed zoekt me in de schoenen. Wat haalt dat gasloos maken van mijn huis nog uit?

Dus. Eén: de klimaatverandering is er. Twee: over de gevolgen daarvan is grote onduidelijkheid. Drie: de maatregelen zijn vanwege die onduidelijkheid discutabel. Vier: ze zijn poepduur en leiden daarom tot bezuinigingen op andere belangrijke terreinen. Vijf: vanwege twee tot en met vier besluiten u en ik dat duurzaamheid en klimaatverandering ‘ontzettend 2018’ zijn en dat 2019 het jaar van de apathie wordt.

De voorvechters van een leefbare toekomst laten het er vast niet bij zitten. Ze gaan zich verplaatsen in al die mensen die niet fanatiek groen zijn, krijgen oog voor andere belangen dan duurzaamheid, erkennen dat de toekomst ongewis is en worden bescheiden in hun stellingen, voorgestelde maatregelen en de kostenplaatjes daarvan.

En zo komt het toch nog goed.